مختصری درباره عشق آباد

عشق‌آباد پایتخت کشور ترکمنستان است. این شهر در نزدیکی پایتخت باستانی اشکانیان (شهر نسا) قرار دارد. نام عشق‌آباد در قدیم اَشک‌آباد بوده است و آن را برگرفته از نام ایرانی اشک (سردودمان سلسله اشکانیان) به همراه واژه فارسی آباد دانسته‌اند.
جمعیت این شهر در سال 2001 حدود هفتصد هزار نفر بوده و فاصله آن از دومین شهر بزرگ ایران، مشهد، ۲۵۰ کیلومتر می‌باشد. شهرستان شیروان در خراسان شمالی نزدیک‌ترین شهر ایران به عشق آباد می‌باشد و از مرز این شهرستان ۲۲ کیلومتر فاصله تا پایتخت ترکمنستان است.
کاخ‌های مرمرین، گنبد‌های زرین و درخشان و پارک‌های وسیع و سرسبز؛ عشق آباد چون ویترینی برای جمهوری ترکمنستان است. بنا شده دور از منابع نفت و گاز و همچنان در حال گسترش. عشق آباد بزرگترین شهر ترکمنستان است که میان صحرای کارا کوم و کوهستان کوپت داغ قرار گرفته است.
عشق آباد در اواخر قرن نوزدهم میلادی توسط روس‌ها توسعه یافت و به شهری رونق یافته در مسیر راه‌آهن آسیای میانه مبدل شد. اما در ساعت ۱ صبح روز ۶ اکتبر ۱۹۴۸، شهر در کمتر از یک دقیقه با خاک یکسان شد. زلزله‌ای مهیب با قدرت ۹ در مقیاس ریشتر که بیش از ۱۱۰ هزار نفر را به کام مرگ کشید.
سپس عشق آباد در دوران شوروی بازسازی شد و چهره مدرن آن چیزی بین لاس وگاس و پیونگ یانگ با مخلوطی از فواره‌های بلاجیو ایتالیا و خیابان‌های وسیع چون میادین رژه دوران استالین باقی ماند. عشق آباد اما در باطن شهری است آرامش‌بخش با اقامتگاه‌های ارزان و اندک دیدنی‌های غریب.
با توجه به وضعیت اقلیمی، آب و هوای عشق آباد مانند سایر مناطق ترکمنستان شدیدا بیابانی است. تابستان‌هایی سوزان و خشک و زمستان‌هایی کوتاه و ملایم دارد. میانگین دمای هوا در فصل تابستان حدود ۳۸ درجه سانتی‌گراد است و حداکثر دما گاها تا ۴۵ درجه سانتی‌گراد نیز افزایش یافته است. در زمستان دمای هوا از ۴- درجه تا ۱۲+ درجه نوسان دارد که حداقل دما تا ۱۶- درجه سانتی‌گراد نیز کاهش داشته است. بارش برف به ندرت اتفاق می‌افتد و میانگین بارش سالانه تنها ۱۹۳ میلی‌متر است. ماه‌های اسفند و فروردین حداکثر میزان بارش را در میان ماه‌های سال دارند.
اسفند و فروردین و مهر و آبان بهترین ماه‌های سال برای سفر به عشق آباد هستند، چرا که هوا در این ماه‌ها بسیار مطلوب است. نوروز عشق آباد نیز در میان ایرانیان محبوب‌ترین زمان سفر به این شهر است. اگر چه تعطیلات سال نو و فرهنگ مشترک در ستایش نوروز مهمترین انگیزه سفر است، هوا نیز بهترین چهره خود را به نمایش می‌گذارد. نوروز در ترکمنستان به عنوان یک عید سنتی گرامی داشته می‌شود، مردم با پختن غذاهای معروف نوروزی و اجرای بازی‌ها و مسابقات مختلف توسط جوانان ترکمن حال و هوای دیگری به این جشن و شادی می‌دهند.

مراکز خرید عشق آباد

فرش، صنایع دستی و طلا و جواهرات محبوب‌ترین محصولات ترکمنی در میان مسافران هستند. هنر فرش‌بافی ترکمن‌ها بسیار نامدار و زرگری سنتی آنان نیز به ظرافت مشهور است. البسه سنتی ترکمنی نیز، خصوصا نزد بانوان، طرفداران خود را دارد.
اکثر بازارهای عشق‌آباد در محلات مسکونی شهر قرار دارند و تقریبا هر محله یا بخش شهر یک مجتمع بازاری مخصوص به خود دارد که معمولا به صورت چهار ضلعی ساخته شده که در مرکز آن روی سکوهای سنگی یا بتونی مواد غذایی عرضه می‌شود و در طول اضلاع هم فروشگاه‌های مختلف البسه و مواد مصرف همگانی و لوازم خانگی قرار می‌گیرند. بعضی از آن ها دو طبقه و بعضی دیگر به صورت یک طبقه و قسمت مرکزی هم سرپوشیده است.
در نقاط مختلف حاشیه‌ای عشق‌آباد هم چند بازار عمده‌فروشی دایر است که معروف ترین آن ها تکه بازار، روسکی بازار، تالکوچکا (بازار هفتگی خارج از شهر) و آپتووی بازار (محل عمده فروشی برخی از انواع مواد غذایی و وسایل مصرف همگانی)، داش حوض بازار، بازار میر، بازار استوفانتان و بازار استاری یارمارکا می‌باشند.
بزرگترین بازار خارج شهر به نام تالکوچکا است که به جغلق بازار و یکشنبه بازار نیز معروف است. بازارهای داخل و حاشیه شهر معمولا روز دوشنبه برای نظافت تعطیل می‌شوند (بازار شهرک میر روز سه شنبه تعطیل است).
علاوه بر این پاساژ مرکزی سه طبقه شهر عشق‌آباد به نام اونیورماک، محلی است برای فروش کالاهای لوکس و لوازم خانگی و سایر اشیا و ملزومات مدرن و گفتنی است که در بازارهای تالکوچکا، آپتووی و داش حوض بازار، اجناس و کالاها با قیمتی ارزان تر از فروشگاه‌ها و بازارهای داخل شهر عرضه می‌شوند.
مجتمع شرکت ایمپاش واقع در خیابان ترکمنباشی نیز از مراکز فروشگاهی جدید و دیدنی عشق‌آباد محسوب می‌شود. این مرکز، ساختمانی سه طبقه است که در آن علاوه بر غرفه‌های مختلف فروش مواد غذایی، لوازم صوتی و تصویری، پوشاک و البسه، مبلمان در طبقات اول و دوم، طبقه سوم به رستوران، ‌کافه تریا و غرفه ورزشی و محل بازی کودکان اختصاص یافته است و این مجتمع فروشگاهی از ساعت ۹ صبح تا ۱۱ شب و بدون تعطیلی هفتگی باز است، ولی بقیه بازارها معمولا ساعت ۷ تعطیل می‌شوند.

دیدنی های عشق آباد

موج اخیر ساختمان‌سازی در عشق آباد به ایجاد بناهای چشم‌نوازی انجامید که بسیاری از آن ها یادمانی از رئیس جمهور نیازاف هستند. طاق یادبود بی‌طرفی با مجسمه‌های صفر مراد نیازاف بر بامش، در میانه شهر قامت برافراشته است. در پایه آن یادواره قربانیان زلزله قرار دارد. در جنوب آن قصر ریاست جمهوری (ترکمنباشی)، و ساختمان مجلس قرار دارند، دو ساختمان مرمرین بزرگ که آمیزه‌ای از معماری کلاسیک غربی و سبک‌های اسلامی آسیای مرکزی هستند. بنای باشکوه دیگری نیز فواره‌ای است که در پارک استقلال جا خوش کرده است، گفته می‌شود که این فواره بزرگترین در جهان است.
دیگر دیدنی‌های عشق آباد عبارتند از موزه تاریخ ترکمن، شامل یافته‌های باستان‌شناسان از نزدیکی نیسا، و موزه هنرهای زیبا، شامل نقاشی و هنرهای دستی و همچنین گالری‌های زیبایی از فرش و جواهرات. فرش میراث کهن ترکمن‌ها و مایه مباهات آن ها در میان هنرهاست، موزه فرش را از دست ندهید. در میان فرش‌های کهن و گران بهای ترکمن موزه، بزرگترین فرش جهان با وسعت ۱۹۰ متر مربع نیز خودنمایی می‌کند. اگر مشتاق به تماشای بافته شدن فرش هستید، می‌توانید از یک کارخانه فرش‌بافی نیز دیدن کنید. حدود ۹ کارخانه فرش‌بافی در عشق آباد وجود دارند.
در جبهه شرقی شهر، خرابه‌های نیسا (نوسای)، پایتخت باستانی پارتیان، قرار دارد. خود ویرانه‌ها چندان دیدنی نیستند و اغلب یادگارهای آن در موزه تاریخ ترکمن عشق آباد و هرمیتاژ سنت پترزبورگ روسیه نگهداری می‌شوند. این خرابه‌ها شامل قلعه‌های کهن و یک آتشکده کهن زرتشتی است.
دیگر جاذبه‌های عشق آباد را قایق‌رانی در کانال کاراکوم یا حمام در کووآتا، دریاچه‌ای که از آب چشمه‌های زیرزمینی سولفور به وجود آمده تشکیل می‌دهند.
شاید مایل باشید مسابقاتی را نیز در استادیوم شاهد باشید، جایی که اسب‌های جادویی آخال تکه، نیاکان نژاد عربی، به رقابت می‌پردازند. شاید نیز مهمان مسابقات شتردوانی شوید. ترکمنستان خانه اسب‌های آخال‌تکه است، نژادی اصیل که به سرعت و دانایی معروف است. این اسب‌ها جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ ترکمنستان دارند و پایه‌ی افتخار ملی هستند. آژانس‌های مسافرتی محلی می‌توانند تور اسب سواری در اطراف شهر را برایتان تدارک ببینند. دشت‌های فراخ اطراف شهر محل مناسبی برای سوارکاری هستند و دقت کنید که اسب‌های آخال‌تکه تنها برای سوارکاران باتجربه مناسبند. مراتع کنار رودخانه فیروزا و چشمه‌های آبگرم محلی چشم‌اندازهای بدیعی را برای یک سوارکاری فرح‌بخش فراهم می‌آورند.
در بهار و پاییز، مسابقات اسب‌دوانی در میدان اسب‌دوانی عشق‌آباد برگزار می‌شوند. همچنین مزرعه پرورش اسب ترکمنباشی در ۱۰ کیلومتری جنوب عشق آباد قرار دارد، جایی که اسب‌های آخال‌تکه پرورش می‌یابند و گاها مسابقاتی نیز در آن برگزار می‌شود.